Edukacja dla bezpieczeństwa
Przedmiotowy System Oceniania (PSO) z Edukacji dla Bezpieczeństwa (EDB)
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Patriotów Polskich w Obornikach Śląskich Rok szkolny 2025/2026
Nauczyciel: Anna Pukacz-Górnikowska
Niniejszy dokument został opracowany w oparciu o:
- Program nauczania EDB "Żyję i działam bezpiecznie" autorstwa Jarosława Słomy, dostosowany do realizacji w klasie ósmej szkoły podstawowej.
- Statut Szkoły Podstawowej nr 2 w Obornikach Śląskich (Rozdział 7, §81-§89, §94-§95 i §99).
1. Cele i Przedmiot Oceniania
1.1. Cel Oceniania Zgodnie z §82 Statutu, ocenianie ma na celu informowanie ucznia i rodziców o jego osiągnięciach i postępach, udzielanie pomocy w nauce, motywowanie do rozwoju, a także dostarczanie nauczycielom informacji o trudnościach i uzdolnieniach ucznia. Zgodnie z §81 ust. 4 Statutu, ocena jest informacją o stopniu spełnienia wymagań programowych i nie jest karą ani nagrodą.
1.2. Przedmiot Oceniania Zgodnie z §81 Statutu, ocenianiu podlegają osiągnięcia edukacyjne z zakresu EDB. Oceniane obszary to:
- Podstawy pierwszej pomocy: praktyczne i teoretyczne umiejętności (pełna lista poniżej).
- Działania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń: znajomość procedur ewakuacji, reagowanie na alarmy, postępowanie w obliczu zagrożeń terrorystycznych czy pożarów.
- Edukacja obronna i bezpieczeństwo państwa: podstawy wiedzy o obronności, struktura Sił Zbrojnych RP i rola poszczególnych służb mundurowych.
- Umiejętności praktyczne: sprawność i precyzja w wykonywaniu ćwiczeń ratowniczych i strzeleckich.
Pełna lista czynności praktycznych z zakresu pierwszej pomocy:
- Zarządzanie miejscem zdarzenia:
- Prawidłowa ocena bezpieczeństwa własnego i poszkodowanego.
- Skuteczne wezwanie służb ratunkowych (ratownictwo medyczne, policja, straż pożarna) oraz przekazanie wszystkich niezbędnych informacji.
- Ocena stanu poszkodowanego:
- Sprawdzenie przytomności poprzez potrząsanie i zadawanie pytań.
- Właściwa ocena oddechu z zastosowaniem metody "widzę-słyszę-czuję".
- Podstawowe zabiegi ratujące życie:
- Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO): uciski klatki piersiowej i oddechy ratunkowe u osoby dorosłej.
- Udrożnianie dróg oddechowych (odchylanie głowy, unoszenie żuchwy).
- Układanie poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej, gdy jest nieprzytomny, ale oddycha.
- Postępowanie w urazach i obrażeniach:
- Tamowanie krwotoków zewnętrznych za pomocą bezpośredniego ucisku i opatrunków uciskowych.
- Opatrywanie ran, w tym ich dezynfekcja i nakładanie jałowych opatrunków.
- Opatrywanie oparzeń (chłodzenie, ochrona przed zakażeniem).
- Postępowanie w przypadku zadławienia u dorosłych i dzieci (wykorzystanie uderzeń w plecy i uciśnięć nadbrzusza).
- Unieruchamianie kończyn w przypadku złamań, skręceń i zwichnięć z użyciem dostępnych materiałów (np. bandaż, chusta trójkątna).
- Obsługa sprzętu ratowniczego:
- Prawidłowa obsługa i użycie automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED).
- Właściwe użycie środków ochrony osobistej (jednorazowe rękawiczki, maseczka do RKO).
2. Kryteria i Skala Oceniania
2.1. Formy Ocen Bieżących Zgodnie z §84 ust. 4 Statutu, oceny bieżące są ustalane na podstawie:
- Sprawdzianów pisemnych (§84 ust. 2 pkt 2), w tym testów i kartkówek.
- Odpowiedzi ustnych (§84 ust. 4 pkt 1), których zakres obejmuje problematykę trzech ostatnich zajęć.
- Prac domowych i projektów (§84 ust. 4 pkt 3, 5).
- Aktywności na lekcji (§84 ust. 4 pkt 16), w tym zaangażowania w dyskusje i ćwiczenia.
- Działań praktycznych (§84 ust. 4 pkt 15), w tym ćwiczeń z pierwszej pomocy.
2.2. Skala i Przeliczanie Ocen Procentowych Zgodnie z §83 ust. 2 Statutu, oceny bieżące są wyrażone stopniami. Zgodnie z §84 ust. 2 pkt 2 Statutu, przyjęta skala procentowa dla prac pisemnych to:
- Celujący (6): od 98% do 100% poprawnych odpowiedzi.
- Bardzo dobry (5): od 91% do 97%.
- Dobry (4): od 76% do 90%.
- Dostateczny (3): od 51% do 75%.
- Dopuszczający (2): od 33% do 50%.
- Niedostateczny (1): mniej niż 33%.
2.3. Wagi Ocen Zgodnie z §86 ust. 5 Statutu, ocena klasyfikacyjna nie jest średnią arytmetyczną, jednak w celu zapewnienia rzetelności oceny stosuje się następujące wagi:
- Ćwiczenia z pierwszej pomocy (RKO, tamowanie krwotoków itp.): waga 3 (najwyższa waga ze względu na priorytetowe znaczenie umiejętności ratujących życie).
- Sprawdziany i testy pisemne: waga 2.
- Pozostałe aktywności (projekty, odpowiedzi ustne, kartkówki, aktywność): waga 1. W ciągu semestru uczeń powinien otrzymać minimum 3 oceny cząstkowe.
3. Kryteria Ocen Klasyfikacyjnych
Kryteria oceny osiągnięć są zgodne z §88 Statutu oraz z kategoriami celów programu nauczania, które uwzględniają wiadomości, umiejętności i postawy.
- Celujący (6): uczeń doskonale opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności, wykraczając poza wymagania programowe (poziom D). Aktywnie rozwija własne zainteresowania, potrafi samodzielnie rozwiązywać problemy i proponować nietypowe rozwiązania. Wykazuje wysokie zaangażowanie i postawę altruistyczną.
- Bardzo dobry (5): uczeń opanował pełny zakres wiedzy i sprawnie posługuje się nią, rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne (poziom C).
- Dobry (4): uczeń opanował wiedzę na poziomie wystarczającym, poprawnie stosuje wiadomości i wykonuje samodzielnie typowe zadania (poziom B).
- Dostateczny (3): uczeń opanował wiadomości na poziomie podstawy programowej, samodzielnie wykonuje typowe zadania o średnim stopniu trudności (poziom A).
- Dopuszczający (2): uczeń ma trudności z opanowaniem zagadnień, ale braki te umożliwiają mu dalszą naukę. Wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności.
- Niedostateczny (1): uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności ujętych w podstawie programowej, co uniemożliwia dalsze zdobywanie wiedzy.
4. Zasady Poprawy i Uzupełniania Ocen
Zgodnie z §94 ust. 1 pkt 5 i 10 Statutu, nauczyciel jest zobowiązany do stwarzania uczniowi szansy na uzupełnienie braków i podwyższenie ocen.
- Uzupełnianie zaległości: W przypadku nieobecności na sprawdzianie, uczeń ma obowiązek napisać go w terminie uzgodnionym z nauczycielem, zgodnie z zasadami zawartymi w Statucie Szkoły.
- Poprawa oceny: Uczeń ma prawo poprawić każdą ocenę w ciągu dwóch tygodni od jej otrzymania, w formie uzgodnionej z nauczycielem.
- Jawność oceny: Sprawdzone i ocenione prace pisemne są udostępniane uczniowi i jego rodzicom do wglądu na terenie szkoły (§85 Statutu). Dopuszcza się możliwość fotografowania tych prac.
- Brak przygotowania: Uczeń ma prawo zgłosić dwa razy w semestrze brak przygotowania do lekcji. Zasada ta nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów, prac klasowych i lekcji praktycznych.
5. Zasady Bezpieczeństwa i Higieny
Zgodnie z §91 ust. 2 pkt 4 Statutu, uczeń jest zobowiązany do dbałości o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób.
- Podczas zajęć praktycznych (szczególnie w grupach do 15 osób, zgodnie z programem nauczania) należy stosować środki ochrony osobistej (np. rękawiczki, maseczka do ćwiczeń RKO).
- Wymagany jest strój, który nie krępuje ruchów, oraz odpowiednie obuwie.
- Żucie gumy jest zabronione podczas ćwiczeń, ze względu na ryzyko zadławienia.
- Biżuteria i inne ozdoby nie są zalecane ze względów bezpieczeństwa.
6. Dodatkowe Ustalenia
- Zgodnie z §99 Statutu, uczniowie i rodzice są informowani o wymaganiach i zasadach oceniania na początku roku szkolnego. O przewidywanych ocenach rocznych nauczyciele informują na 7 dni przed zebraniem klasyfikacyjnym Rady Pedagogicznej (§99 ust. 4).
- Uczeń ma prawo do konsultacji z nauczycielem w wyznaczonym terminie.
- Program nauczania zakłada, że oceny dobre i bardzo dobre są osiągalne dla niemal wszystkich uczniów, którzy aktywnie uczestniczą w zajęciach, co ma na celu motywowanie do rozwoju.